25-4-2023: Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για τον Μυστρά και επίσκεψη στην καστροπολιτεία

     Την εμπειρία της διαθεματικής και διεπιστημονικής προσέγγισης έζησαν οι μαθητές και μαθήτριες της Β΄ Γυμνασίου του 4^ου Γυμνασίου Σπάρτης «Γιάννης Ρίτσος» με την υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος «Οπτικοποιώντας την Ιστορία και τη Λογοτεχνία – Ο Μυστράς με τη ματιά του Καζαντζάκη» και την επίσκεψή τους, την Τρίτη 25 Απριλίου 2023, στην καστροπολιτεία του Μυστρά. Το εκπαιδευτικό αυτό πρόγραμμα, που είχε σχεδιασθεί το 2017 από την κυρία Γιάννα Κατσουγκράκη, αρχαιολόγο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λακωνίας, και τον κ. Ιωάννη Κονδυλόπουλο, φιλόλογο, υλοποιήθηκε και εφέτος (επεξεργασμένο, με έμφαση και στην αξιοποίηση των ΤΠΕ) με πρωτοβουλία της εκπαιδευτικού κυρίας Σωτηρίας Λάσκαρη και τη συνεργασία των προαναφερθέντων, καθώς και του εκπαιδευτικού κ. Νεκτάριου Σκάγκου.

   Στην πρώτη φάση οι μαθητές/τριες ήρθαν σε επαφή με τα ιστορικά γεγονότα που αφορούν την περίοδο της Λατινοκρατίας και των Υστεροβυζαντινών χρόνων, την ίδρυση του Μυστρά και την πορεία του μέσα στον χρόνο με οδηγό το μάθημα της Ιστορίας (Διδάσκουσα: Σωτηρία Λάσκαρη).

  Στη συνέχεια στο μάθημα της Λογοτεχνίας (Διδάσκοντες: Ιωάννης Κονδυλόπουλος και Νεκτάριος Σκάγκος) διανεμήθηκαν φύλλα εργασίας με κείμενα του Νίκου Καζαντζάκη από το έργο του «Ταξιδεύοντας - Μοριάς», που έδωσαν στους μαθητές/τριες την ευκαιρία να προσεγγίσουν την καστροπολιτεία μέσα από τον υπέροχο λογοτεχνικό λόγο του σπουδαίου πεζογράφου. Μετά την επεξεργασία των λογοτεχνικών αποσπασμάτων στο μάθημα της Λογοτεχνίας (με υλοποίηση στόχων σχετικών με το συγκεκριμένο μάθημα), η σκυτάλη ξαναπέρασε στη Σωτηρία Λάσκαρη για την προετοιμασία των εργασιών των μαθητών/τριών που θα αξιοποιούνταν ως υλικό για τη δημιουργία του τελικού προϊόντος-στόχου, ενός ντοκιμαντέρ για τον Μυστρά μέσα από τη ματιά πλέον των μαθητών/τριών.

   Στις 25 Απριλίου 2023 έφτασε η ώρα για αυτοψία και έρευνα στο πεδίο. Με οδηγό τη γλαφυρή και ιστορικά τεκμηριωμένη ξενάγηση της Γ. Κατσουγκράκη, αλλά και τα κείμενα του Καζαντζάκη, που ακούγονταν παράλληλα με την παρουσίαση κάθε μνημείου, οι μαθητές/τριες ανακάλυψαν, βίωσαν, προβληματίστηκαν. Ανάμεσα στα άλλα συζητήθηκαν τα εξής θέματα:

Ίδρυση και ιστορία της καστροπολιτείας του Μυστρά

Η σημασία του Μυστρά ως μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCOκαι το έργο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λακωνίας.

Χλωρίδα του Μυστρά: ο νάρθηκας.

Η επίσκεψη του Καζαντζάκη στον Μυστρά.

Η Παντάνασσα και η κατοίκησή της μέσα στους αιώνες.

Οι τοιχογραφίες της Παντάνασσας: η ματιά των μαθητών/τριών συναντά τη ματιά του Καζαντζάκη.

Τα μέρη ενός χριστιανικού ναού. Ο τύπος της βασιλικής. Ο τύπος ναοδομίας του Μυστρά.

Χρώματα και τεχνική μιας αγιογραφίας. Οι «εχθροί» των τοιχογραφιών και η ανάγκη συντήρησής τους.

Η συνάντηση του Καζαντζάκη με τον Φώτη Κόντογλου: «ξαναζώντας» τη συνάντησή τους.

Οι τοιχογραφίες στην Περίβλεπτο. Το έργο συντήρησης των τοιχογραφιών από τον Φώτη Κόντογλου.

Η Άγιος Δημήτριος- Μητρόπολη: Ο δικέφαλος αετός, η σαρκοφάγος, ο ναός.

Η μονή Βροντοχίου.

Οι βυζαντινοί αντιγραφείς και το έργο τους.

Ο Καζαντζάκης «συναντά» τον Γεώργιο Γεμιστό-Πλήθωνα στη μονή Βροντοχίου.

  Παράλληλα με την ξενάγηση, μαθητές/τριες δημιούργησαν το υλικό που θα αξιοποιηθεί στο τελικό προϊόν του εκπαιδευτικού προγράμματος, το ντοκιμαντέρ για τον Μυστρά. Το σχετικό βίντεο θα αναρτηθεί έως το τέλος του τρέχοντος διδακτικού έτους. Μετά την επίσκεψη οι μαθητές/τριες συμπλήρωσαν φύλλο εργασίας για αναστοχασμό σχετικά με όσα άκουσαν, είδαν και έμαθαν, αλλά  και αξιολόγησή της.

    Τους μαθητές/τριες συνόδευσαν οι εκπαιδευτικοί Ιωάννης Κονδυλόπουλος, Σωτηρία Λάσκαρη, Φωτάκου Βασιλική και Αργυρούλκα Γιαννούλη.

   Το 4^ο Γυμνάσιο Σπάρτης «Γιάννης Ρίτσος ευχαριστεί θερμά και από αυτήν τη θέση την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας και την αρχαιολόγο Γιάννα Κατσουγκράκη για τη συνεργασία στην υλοποίηση του εκπαιδευτικού προγράμματος.